Semex | Bedrijfsreportages Bedrijfsreportage Biologische Kaasboerderij Ravenswaard

Stiergebruik op een biologische melkveehouderij

Sinds 1998 is deze Gelderse boerderij biologisch. Ze zijn omgeschakeld van gangbaar naar biologisch omdat ze ervan overtuigd zijn dat dit de juiste weg voor hen is. Daarbij kwam vanuit de kaashandel steeds meer vraag naar biologisch. “Qua genetica en stierkeuzes houden we hier verder geen rekening mee,” legt Sander uit. “Ik ben een liefhebber van Holstein koeien, ik vind dat echt de mooiste koeien die er zijn, dus ik ga niet experimenteren met andere rassen of kruisingen.”

“Ik ben een liefhebber van Holstein koeien, ik vind dat echt de mooiste koeien die er zijn, dus ik ga niet experimenteren met andere rassen.”

Frans vult aan: “Binnen het Holstein-ras zoeken we wel naar balans en capaciteit; het moeten niet te fragiele koeien worden. We zoeken juist naar wat meer naar groffe stieren, niet te melktypisch dat ze opbranden. Belangrijk hier zijn vet, eiwit en benen. “Onze koeien hebben het best zwaar wat betreft hun poten,” zegt Sander. “We doen aan weidegang, ze zijn onrustig tijdens de tocht en ze worden zo’n 3 keer per dag gemolken. Biologische Kaasboerderij Ravenswaard

Er wordt best wat van ze gevraagd, het is echt topsport, dus dat is een kwetsbaar punt bij ons.”

Minder ziektes met Immunity+

Ongeveer 75% van de stieren die hier zijn ingezet zijn Immunity+. “We kiezen hiervoor om de ziektedruk het hoofd te bieden en sterke koeien te fokken,” aldus Frans. In het verleden hebben Doorman en Unix het hier goed gedaan. Sander voegt daaraantoe: ‘Ik houd ook wel een beetje van grote koeien, ik ben daarin heel tevreden. Het is ooit begonnen met Dixellen Design, volgens mij.”

“We kiezen voor Immunity+ om de ziektedruk het hoofd te bieden en sterke koeien te fokken,”

Een gerichte fokkerijstrategie voor meer uniformiteit

Zo’n 15 jaar geleden kwam Semex in beeld bij Sander. “Ik was een beetje zoekende en ik had eigenlijk de tijd niet om de fokkerij goed op poten te krijgen. Het ging alle kanten op, zonder strategie en daarbij heeft Frans goed kunnen helpen. Hij stelde de juiste vragen: waar wil ik naar toe en hoe gaan we dat doen over een langere periode. Vervolgens hebben we de stieren redelijk breed ingezet, met de bedoeling om meer uniformiteit te creëren in onze veestapel. En nu met Elevate proberen we dit nog iets scherper te krijgen.” Twee keer per jaar kwam Frans langs om traditioneel stieradvies achter de koe te geven. Op een gegeven moment heeft Frans een ProMate (paringsadvies) uitdraai gemaakt op basis van data en zijn ze met die lijst de stal in gegaan. “Dit kwam voor 80% overeen met wat we zelf vonden. De computer heeft nul emotie en is iets harder, want het baseert zich op resultaten, cijfers en de criteria die wij instellen. Toen waren we overtuigd, hier gaan we mee verder,” vertelt Sander.

“En sinds twee jaar draaien we hier ook Elevate,’ zegt Frans. “We testen het jongvee – van nul tot ze geïnsemineerd moeten worden – op genomics. De eerste geteste komen zo direct aan de melk. Die uitslagen gebruiken we vervolgens om de juiste paringen te maken in ProMate.”

Deze paringen bestaan uit vleesstieren op de mindere dieren, gesekst sperma op de 20% beste dieren en de overige dieren worden geïnsemineerd met conventioneel sperma. “Het programma heeft voor ons uitgerekend dat we 63 vaarskalveren per jaar moeten aanhouden. Als je dat aantal weet, dan pas kan je het ook gaan indelen qua conventioneel, gesekst en sperma. Bij de koeien zetten we dan Belgisch blauwe stieren in en bij de pinken Black Angus voor het afkalfgemak. Dan weet je in ieder geval zeker, die laat je niet in de stal lopen,” grapt Sander.
Biologische Kaasboerderij Ravenswaard

Datacollector

Omdat benen toch wel een belangrijk onderwerp blijft op dit bedrijf, raadt Frans aan om binnenkort samen een rondje in de stal rond te lopen en de koeien met zwakkere benen in Datacollector aan te vinken. Als ze dan éénmaal in het systeem staan met een min voor klauwhoek of - hoogte, dan kan het ProMate paringsprogramma hier rekening mee houden. Op deze manier kan je een extra aanvulling meegeven voor de dieren die dat echt nodig hebben. ProMate werkt namelijk met de gegevens die er beschikbaar zijn: genomics informatie (Elevate), afstamming (stamboek), productiegegevens (melkrobot?) en visuele opmerkingen (Datacollector).

Investeringen voor de toekomst

Sander en Janneke willen nog wel een poosje door en dat blijkt wel uit de recente innovaties die ze hebben doorgevoerd. Voor de kaasmakerij hebben ze recent de koelcel verdubbeld, zodat de nieuw gekochte kaas-coater binnenkort machinaal de kazen kan omdraaien en voorzien van de coating. In september 2020 zijn er 4 Lely A5 melkrobots gezet, wat de productie toch ook heeft doen toenemen. En daarnaast zijn er in 2020 ook 1.600 zonnepanelen geplaats. Het zijn forse investeringen, maar die wegen wel op tegen de externe arbeidskosten die ze nu niet meer hebben.

Op dit echte familiebedrijf in Afferden heeft iedereen zo z’n eigen taken. Er wordt onderling in harmonie goed samengewerkt, wat zeker niet vanzelfsprekend is voor een familiebedrijf. Iedereen doet wat ie kan, wat ie leuk vindt en daar zijn ze trots op en wij hopen dat wij als Semex nog lang op dit bedrijf mogen bijdragen aan de fokkerij.

Bedrijfsgegevens

Biologische Kaasboerderij Ravenswaard
Mensen: 1 fulltime kaas-coater (wordt binnenkort machinaal gedaan), moeder Lies maakt kaas en doet de boekhouding, vrouw Janneke staat in de winkel en maakt kaas, vader Gerard staat op de markt en Sander doet de koeien. Het landwerk besteden ze uit.
Dieren: 215 koeien, 130 stuks jongvee op andere locatie
Productie: 10.400 kgM, 4,35% V en 3,35% E
Land: 100 ha grond (zand en klei), 10 ha natuurgebied, & grasland in samenwerking met een akkerbouwer die in ombouw is naar biologisch
Website: Biologische Kaasboerderij Ravenswaard

Terug naar alle bedrijfsreportages

Tekst: Isabelle Overgoor
Foto's: Durk van der Veen

Biologisch boeren met Canadese Holstein koeien